นายวิมล สุขแดง ประธานกลุ่มการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชน พระบาทห้วยต้ม ชุมชนใหญ่มีชาวปากายอ หรือกระเหรี่ยงหลายๆพื้นที่รวมกันมาอยู่เมื่อปี 2514 จากนั้นเป็นหมู่บ้านอย่างเป็นทางการเมื่อปี 2518
เมื่อครั้งนี้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่มาพำนักที่ตำหนักพูพิง พระองค์เห็นถึงปัญหาความยากไร้ของชาวเขาในพื้นที่แห่งนี้ พระองค์ได้เสด็จมาที่นี่เมื่อปีถึง 3 ครั้ง 2521-2523 หาอาชีพที่มั่นคง ลดการหักล้างทำลายป่า ลดพื้นที่ปลูกฝิ่นทางอ้อมจะได้ไม่ไปรับจ้างปลูกฝิ่น โดยหันมาทำการเกษตร การทำเครื่องเงิน การทอผ้า ซึ่งที่นี่มีศูนย์วิจัยหัตถกรรม รวบรวมผ้าทอของชาวเผ่ากระเหรี่ยง
ด้วยความศรัทธาและนับถือศาสนา ของคนในชุมชน ทำให้เกิดเป็นชุมชนใหญ่ จาก 13-14 ครอบครัว ซึ่งปัจจุบัน1,700 กว่าครอบครัว ชุมชนที่นี่เป็นชาวพุทธทั้งหมด ในเวลาเช้าทุกคนจะไปใส่บาตรที่วัดและช่วงเย็นจะไปรวมตัวกันสวดมนต์และถ้าเป็นวันพระทุกคนจะหยุดงาน
“ครูบาชัยยะวงศาพัฒนาหรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “ครูบาวงศ์” ท่านเป็นผู้หนึ่งซึ่งมีส่วนสำคัญในฐานะที่เป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวบ้านห้วยต้ม นอกจากนั้นท่านยังเป็นพระนักพัฒนาและนักก่อสร้างอีกด้วย ชีวิตในวัยเด็กของท่านมีความลำบากจากประวัติเมื่อท่านอายุประมาณ 3 ขวบท่านชอบเอาดินมาปั้นแต่งเป็นบ้าน ปั้นวัว ปั้นควายและพระพุทธรูป เอาข้าวเปลือกมาตบแต่งเป็นพระเนตรแล้วก็กราบไหว้เอง จนเมื่ออายุได้ประมาณ 6 ปีพอที่จะช่วยโยมพ่อทำงานได้ มีอยู่ครั้งหนึ่งโยมพ่อพาลูก ๆ ออกไปทำไร่ โยมแม่ได้นำอาหารกลางวันมาส่งให้ หลังจากที่กินอาหารเรียบร้อยแล้วโยมพ่อจึงอบรมสั่งสอนลูก ๆ ว่า “ตอนนี้พ่อแม่ก็อดลูกทุกคนก็อดแต่ทุกคนอย่าท้อแท้ใจ ค่อยทำบุญไปเรื่อย ๆ บุญมีภายหน้าก็จะสบาย””
พระบาทห้วยต้มในวันนี้นอกจากทำการเกษตร ทอผ้า ทำเครื่องเงิน ยังเปิดรับนับท่องเที่ยวชมวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวกระเหรี่ยง โดยสามารถพักโฮมสเตย์ของชาวบ้านที่รวมตัวกันเพื่อการท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวจะได้เรียนรู้การทำเครื่องเงิน การทอผ้า และแสดงของน้อง ๆ นักเรียนชาวกระเหรี่ยง และที่สำคัญต้องห้ามพลาดมา “กินอาหารมังสวิรัติ”ในแบบฉบับบ้านห้วยต้ม และชาวตรู่ร่วมทำบุญใส่บาตรร่วมกับชาวเผ่ากระเหรี่ยง
นอกจากนี้ อีกหนึ่งสถานที่สำคัญทางพระพุทธศาสนา วัดพระมหาธาตุเจดีย์ศรีเวียงชัย อยู่ใกล้วัดพระพุทธบาทห้วยต้ม เป็นอีกหนึ่งวัดที่ต้องเข้าไปกราบไหว้บูชา
วัดพระมหาธาตุเจดีย์ศรีเวียงชัย สถาปัตยกรรมทางพระพุทธศาสนาศิลปะล้านนาที่สร้างด้วยศิลาแลงทั้งองค์ มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ฐานกว้าง 40 x 40 หรือเท่ากับ 1ไร่ ส่วนสูงจากบัวยอดฉัตรลงมาถึงพื้นยาว 64.39 เมตร ผู้ริเริ่มให้มีการออกแบบและการสร้างคือ หลวงปู่ครูบาชัยยะวงศาพัฒนา เพื่อให้เป็นพุทธเจดีย์ของพระพุทธเจ้า 5 พระองค์อันจะเป็นพุทธเจดีย์ของภัทรกัปให้ลูกหลานคนไทยได้กราบไหว้เป็นแห่งแรกของประเทศไทยและเป็นแห่งที่สองของโลก
