แหล่งท่องเที่ยวชุมชน โดยชุมชน ร่วมกันพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวของตนเองให้เป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยว  เพื่อเข้าถึงวิถีชีวิต ภูมิปัญญา ของคนท้องถิ่น

จังหวัดระยอง มีหลายชุมชน หลายแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจมากมาย โดยครั้งนี้ ท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดระยอง นายพงษ์อนันท์ จันทร์ไพร ให้การต้อนรับ ณ สำนักงานท่องเที่ยวและกีฬาระยอง กล่าวว่า การท่องเที่ยวที่เข้าถึงอัตลักษณ์ วิถีชีวิต ชนชน เป็นเสน่ห์อย่างหนึ่ง โดยแต่ละที่จะมีวิถีชีวิตที่แตกต่างกัน เราในฐานะท่องเที่ยวและกีฬา เป็นผู้หา และสร้างสรรค์ ทำให้สถานที่นั้น ๆ เป็นสถานที่ท่องเที่ยว และด้วยนโยบายรัฐบาลที่ต้องการให้การท่องเที่ยวเข้าถึงชุมชน ทำรายได้ให้กับชุมชนโดยตรง  และจะทำอย่างไรให้ที่ท่องเที่ยวนั้นเป็นที่รู้จัก และร่วมกันรักษา ให้อยู่ได้มาตรฐานและอยู่ตลอดไป

 

ชุมชนบ้านไผ่ เมื่อมาถึงที่นี่ต้องห้ามพลาดนั่งรถสามล้อ ชมสวนต้นหมากที่สูงตระหง่าน โบกสะบัด เป็นร่มเงา และมาดูวิธีเก็บหมากโดยการปีนคนที่ชำนาญ เรียกว่าน่าทึ่งมาก และต้องแวะไปผู้ใหญ่เรียนรู้ภูมิปัญญา การทำกระสุนปืนยิงต้นไม้ ธนูและลูกธนู ไม่ต้องใช้เงินก็สามารถทำได้

สวนหม้อข้าวหม้อแกง เป็นสวนท่องเที่ยวเชิงเกษตร ที่มีหม้อข้าวหม้อแกงลิงหลายชนิด  N.trichocapa red  สายพันธุ์ กราซิลิสฮุค Giant tiger แอมแดงอินโดนิเซีย อัลโบมิรันด้า แอมแดง ทรอราฟ   นอกจากสวนหม้อข้าวหม้อแกงสวย ๆ ที่นี่ยังมีมุมกาแฟ อาหาร นั่งชิว ๆ เพลินตา สบายใจ และหาซื้อไปปลูกได้

สวนหม้อข้าวหม้อแกง  ตั้งอยู่ ตำบลตาขัน อำเภอบ้านค่าย จังหวัดระยอง Tel 099 154 2609 โดยเปิดให้เข้าชมวันศุกร์ เสาร์ อาทิตย์และนักขัตฤกษ์

สวนเพชรแต้มสี  จุดเริ่มต้นเพียงเพื่อซื้อมาให้ลูกเลี้ยงคนละต้น และต้นเล็ก  ๆ เพียงไม่กี่ต้น  ในระยะเวลา 20 กว่าปี ที่คุณไข่มุก ฉวีวรรณากร มุ่งมั่นและตั้งใจปลูกอย่างจริงจัง ปลูกมาอย่างมีความสุข จนวันนี้ สวนเพชรแต้มสี  มีกว่าพันสายพันธุ์ ทำรายได้มหาศาล เป็นที่รู้จักของคนไทยและต่างประเทศ สร้างมูลค่าเม็ดเงินมหาศาล แต่ละต้นมีราคา สูงสุดถึงหลักล้านบาท

สวนพฤกษศาสตร์ บึงน้ำจืดพื้นที่กว่า 3,800 ไร่ ตั้งอยู่บ้านกล่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง จะเห็นได้จากความสมบูรณ์ทางธรรมชาติ มีทั้งสัตว์น้ำนานาชนิด ที่อาศัยอยู่ในบึง มีไม้น้ำที่สวยงาม พรรณไม้ป่า ซึ่งไม่สามารถสร้างขึ้นได้ แต่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ และชาวบ้านในละแวกนั้น ใช้ทำมาหากินและช่วยกันดูแลรักษา วิถีชีวิต ธรรมชาติ อันน่าท่องเที่ยวยิ่ง

สวนพฤกษศาสตร์ระยอง ตั้งอยู่ที่ บ้านกล่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง สอบถามข้อมูลได้ที่ โทร. 038-638880-1

วัดถ้ำเขาประทุน  วัดถ้ำเขาประทุน ต.เขาน้อย อ.เขาชะเมา จ.ระยอง นี่คือสถานที่ปฏิบัติธรรม แหล่งเรียนรู้ธรรมชาติความงดงามของธรรมชาติ ภายในถ้ำหินงอกหินย้อย เราสามารถมองเห็นและจินตนาการ อาทิ ปากจระเข้ ค้างคาวที่พุ่งลงมายังพื้นดิน

จุดเด่นของวัดเขาประทุน ตื่นเต้นกับการนั่งเรือลอดเข้าถ้ำ ซึงก้มตัวต่ำ เพื่อไม่ให้หัวโดนช่องหินที่ย้อยลงมา เมื่อเข้าไปในถ้ำจะพบความสวยงามของมุมถ้ำต่าง ๆ เราสามารถเข้ากราบพระขอพร ดูหินงอกหินย้อย กราบสักการะการะรอยเท้าพระพุทธเจ้า

โดยวันหยุดจะมีมัคคุเทศก์น้อย อธิบายความงามของวัดเขาประทุนแห่งนี้  ชมความงดงามเสร็จอย่าลืมซื้อของฝากจากชาวบ้าน สด ๆ ใหม่ ๆ

วัดถ้ำเขาประทุน ตั้งอยู่ ต.เขาน้อย อ.เขาชะเมา จ.ระยอง

ปากน้ำประแส แหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ ป่าไม้ ต้นน้ำลำธาร เชื่อม ระหว่างกระแสน้ำจืดไหลกับน้ำทะเล สัมผัสวิถีชีวิตพื้นถิ่นเชิงอนุรักษ์ ซึ่งมีแหล่งชุมชนริมแม่น้ำดั้งเดิม ตั้งแต่สมัยอยุธยา โดยสภาพบ้านเรือนเก่าๆ

ปากน้ำประแส เป็นสถานที่ท่องเที่ยวระยอง ที่มีบริเวณที่มีจุดท่องเที่ยวที่น่าสนใจอย่างมาก อาทิ ศาลสมเด็จกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ เป็นศาลตั้งอยู่ริมปากแม่น้ำประแส และเป็นที่เคารพสักการะของชาวระยอง อนุสรณ์เรือหลวงประแส ตั้งอยู่บริเวณหัวโขด ชายหาดประแส สถานที่ท่องเที่ยวระยอง แห่งนี้ยังเป็นเกียรติประวัติและเป็นที่ศึกษาและท่องเที่ยว ปัจจุบันบริเวณรอบตัวเรือถูกปรับเปลี่ยนภูมิทัศน์แปรสภาพให้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยว จนได้รับความนิยมอีกแห่งหนึ่งของจังหวัดระยอง

ทุ่งโปรงทอง เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์  ที่เต็มไปด้วยธรรมชาติของป่าชายเลน  ทอดสะพานไม้แนวยาวลัดเลาะไปตามแนวต้นโกงกาง  เพื่อไปบรรจบกับปลายสะพานทุ่งโปรงทอง สะพานแห่งนี้ทอดยาวไปสิ้นสุดที่ทะเลประแส โดยจะมีจุดชมวิวที่ทำให้เราได้เห็นยอดต้นโปรงสีเขียวทองอร่ามตา

สะพานประแสสิน สะพานข้ามแม่น้ำประแส ที่ใช้เป็นถนนสายรองเลียบชายฝั่งทะเลตะวันออก สายเฉลิมบูรพาชลทิต ที่จะเชื่อมโยงแหล่งท่องเที่ยว วัฒนธรรม วิถีชีวิต จาก จ.ระยอง สู่จันทบุรีและตราดได้อย่างต่อเนื่อง โดยคุณสามารถมองเห็นทัศนียภาพ 2 ฝั่ง ทั้งฝั่งทะเลและฝั่งชุมชนประแส  แต่ถ้าคุณอยากมาสัมผัสวิถีชีวิตคนในชุมชนกับอาชีพประมง

ทุ่งโปรงทอง ตั้งอยู่หมู่ที่ 7 ตำบลปากน้ำกระแส อำเภอแกลง จังหวัดระยอง เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ที่เต็มไปด้วยธรรมชาติของป่าชายเลน ที่มีสะพานไม้ทอดแนวยาวลัดเลาะไปตามแนวต้นโกงกาง

อนุสรณ์เรือหลวงประแส   ตั้งอยู่บริเวณหัวโขด ชายหาดประแส สถานที่ท่องเที่ยวระยอง แห่งนี้ยังเป็นเกียรติประวัติและเป็นที่ศึกษาและท่องเที่ยวของตำบล ที่ในปัจจุบันบริเวณรอบตัวเรือถูกปรับเปลี่ยนภูมิทัศน์แปรสภาพให้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยว

 ตะเคียนใหญ่500ปี ตั้งอยู่ภายในวัดตะเคียนงาม หมู่ ๒ ตำบลปากน้ำกระแส อำเภอแกลง จังหวัดระยอง เป็นต้นไม้ที่มีลำต้นขนาดใหญ่แผ่กิ่งก้าน ตระหง่านอยู่หน้าวัดตะเคียนงาม อายุราว 500 ปี

วัดประดู่ เดิมชื่อ วัดป่าเลไลยก์ ตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนครระยอง ถนนสุขุมวิทสันนิษฐานว่าสร้างขึ้น ในสมัยกรุงศรีอยุธยา มีอายุราว 400 ปี ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2372 พระอุปัชฌาย์เทียนได้บูรณะวัดแห่งนี้ขึ้นใหม่ ที่มาของชื่อ วัดป่าประดู่ มาจากภายในวัดมีต้นประดู่ขนาดใหญ่อยู่จำนวนมาก ปัจจุบันเหลือเพียงต้นเดียว ตรงปากประตูทางเข้าวัด โบสถ์หลังเก่า ยังมีศิลปกรรมที่น่าสนใจ ในยุคต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ได้รับอิทธิพลศิลปะจีน อาทิ หน้าบันเป็นรูปพระพุทธเจ้า

พระอุโบสถหลังเก่าสร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาอายุกว่า 300 ปีลักษณะทรงไทยผนังก่ออิฐถือปูนโครงสร้างทำด้วยไม้แก่นหลังคามุงกระเบื้องดินเผา ซุ้มประตูหน้าต่างปูนปั้นประดับด้วยกระเบื้องถ้วยลายครามปัจจุบันทรุดโทรมทางวัดจึงได้ทำการดูงานร่วมกับกรมศิลป์มาจนถึงปัจจุบัน

 

วัดราชบัลลังก์ พระอุโบสถหลังเก่าสร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาอายุกว่า 300 ปี ลักษณะทรงไทย ผนังก่ออิฐถือปูน โครงสร้างทำด้วยไม้แก่นหลังคามุงกระเบื้องดินเผา ซุ้มประตู หน้าต่าง ปูนปั้น ประดับด้วยกระเบื้องถ้วยลายครามปัจจุบันทรุดโทรมทางวัดจึงได้ทำการดูงานร่วมกับกรมศิลป์มาจนถึงปัจจุบัน

 หนึ่งเดียวในประเทศไทยที่ทำจากหวายหรือต้นหวายในการร้อยรัดรูปหล่อได้อย่างลงตัว ยังคงความงดงามในระดับหนึ่งพระพุทธรูปฉาบปูนปิดทององค์นี้มีชื่อว่าหลวงพ่อคงไว้เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยทำด้วยโครงไม้ฉาบปูน พระประทานเก่าแก่ โครงสร้างหวาย ฉาบปูนปิดทอง เจดีย์เก่าแก่สร้างมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2430 เชื่อกันว่าแต่ก่อนบรรจุของมีค่าไว้มากมาย แต่ปัจจุบันของเก่าได้สูญหายไปเกือบหมดแล้ว

อุโบสถเก่าวัดราชบัลลังก์ตั้งอยู่บ้านทะเลน้อยหมู่ที่ 6 ตำบลทางเกวียนอำเภอแกลง จังหวัดระยอง ปี พ.ศ.ที่สร้างสรรค์ว่ามีอายุมาพร้อมกับวัดที่สร้างราวสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลายขนาดเสียกรุงครั้งที่ 2 พ.ศ. 2310 เป็นอาคารก่ออิฐถือปูนมีขนาดกว้าง 6 เมตรยาว 10.70 เมตรหลังคาทรงไทยลดหลั่น 3 ระดับด้านหน้าและด้านหลังรถมุม 2 ชั้น หลังคามุงด้วยกระเบื้อง  ประตูเข้า 2 ช่อง ด้านข้างมีหน้าต่างด้านละ 4 ช่อง พระประธานเป็นโครงสร้างหวายฉาบปูนปิดทองเป็นของพระราชทานจากสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชปัจจุบันประดิษฐานอยู่ในวิหารอุโบสถหลังเก่าวัดราชบัลลังก์

ป่าในเมือง   โครงการป่าในเมือง สวนป่าประชารัฐ เพื่อความสุขของคนไทย พระเจดีย์กลางน้ำ จังหวัดระยอง โดยพลเอก สุรศักดิ์ กาญจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ ต้องการให้จังหวัดระยอง “ป่าชายเลนพระเจดีย์กลางน้ำ อัญมณีหนึ่งเดียวในระยอง”

ในพื้นที่จํานวน 500 ไร่ เพื่อจัดทําศาลาเรียนรู้ ศาลาพักผ่อน สะพานทางเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน เรือนเพาะชำกล้าไม้ชุมชน ทางเดินศึกษาธรรมชาติ ท่าเทียบเรือ 2 จุด และอาคารสํานักงานโครงการ ตลอดจนการพัฒนาเพื่อให้เป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ ประชาชนสามารถเข้ามาใช้ประโยชน์ในพื้นที่ป่าชายเลนของเมืองระยองได้ทังทางตรงและทางอ้อม ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งมีความสมบูรณ์ช่วยเสริมสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนเพิ่มขึ้น ส่งผลดีต่อคุณภาพชีวิตทางด้านเศรษฐกิจ และสังคม เพื่อรองรับระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก หรือ EEC

   เจดีย์กลางน้ำ ในสมัยพระยาศรีสมุทรโภคชัยชิตสงคราม (เกตุ ยมจินดา) เป็นเจ้าเมืองระยอง สร้างขึ้นเพื่อเป็นสัญลักษณ์ ให้ชาวเรือ หรือผู้โดยสารที่เดินทางผ่านถึงบริเวณนั้นได้ทราบว่ามาถึงเมืองระยองแล้ว สมัยโบราณมีแต่เส้นทางคมนาคม ทางน้ำเพียงทางเดียวเท่านั้นที่จะเข้าสู่ตัวเมืองระยองได้สะดวก ซึ่งสันนิษฐานว่าสร้างเจริญรอยตามแบบ พระสมุทรเจดีย์ หรือ เจดีย์กลางน้ำ เมืองสมุทรปราการ

เจดีย์กลางน้ำถือเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดระยอง และเป็นสิ่งที่ชาวระยองเคารพนับถือมาก ราวกลางเดือน 12 ของทุกปีซึ่งเป็นฤดูน้ำหลาก จะมีงานประเพณีทอดกฐินและงานห่มผ้าเจดีย์กลางน้ำ นอกจากนั้นจะมี งานลอย กระทง แข่งเรือยาว ประเพณีห่มผ้าเจดีย์

  ถนนยมจินดา  เป็นถนนสายแรกของเมืองระยองที่ทอดยาวขนานไปกับแม่น้ำระยอง ซึ่งเป็นแหล่งการค้าแห่งแรกของเมืองชายฝั่งทะเลตะวันออกถนนสายนี้เกิดจากดำริของพระศรีสมุทรโภค (อิ่ม ยมจินดา) เจ้าเมืองระยองคนสุดท้าย ที่ให้ตัดถนนขึ้นกลางเมืองในยุคที่การคมนาคมยังพึ่งพาสายน้ำเป็นหลัก

จากความเจริญในอดีตสู่ยุคเสื่อมโทรมถนนยมจินดาเกือบกลายเป็นเมืองร้าง ชาวเมืองระยอง และชุมชนบริเวณนั้น จึงตั้งกลุ่มชมรมอนุรักษ์ฟื้นฟูเมืองเก่าระยอง ร่วมมือกับเทศบาล ฟื้นฟูย่านชุมชนเก่าแห่งนี้อีกครั้ง

มนต์เสน่ห์ของความเป็นเมืองเก่า  ทำให้ถนนยมจินดาแห่งนี้กลับมาคึกคักอีกครั้ง โดยมีตลาดให้ช้อป ชิม แชร์ ในวันหยุด สร้างสีสันให้นักท่องเที่ยวได้อย่างมากมาย นอกจากนี้นักท่องเที่ยวยังสามารถนั่งรถตุ๊กตุ๊ก พาชมความสวยงาม

พิพิธภัณฑ์เมืองระยองที่แสดงความเป็นมาของจังหวัดระยอง รูปถ่ายเก่าๆ ข้าวของเก่าๆ

ร้านราย็อง ซึ่งเป็นร้านขนมชื่อดังที่มาถึงเมืองระยองต้องห้ามพลาดชิม

ร้านค้าทั่วไป เปิดทุกวัน 10.00 – 20.00 น. ถนนคนเดิน เปิดเสาร์ – อาทิตย์ 18.00 – 22.00 น. โทร : 0814291326

อย่างไรก็ดีท่องเที่ยวให้เข้าถึงต้องพักโฮมสเตย์ ในจังหวัดระยองมีโฮมสเตย์ได้มาตรฐาน โฮมสเตย์ย่านปากน้ำประแส มีอยู่หลายหลัง ที่ชาวบ้านรวมตัวกัน  รวมถึงบ้านจำรุง (มหาวิทยาบ้านนอก)